USD
Қазақстанда әлеуметтік жағдайы ең төмен деңгейдегі отбасылар саны өсіп келеді.
Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің мәліметінше, 2025 жылдың бірінші тоқсанында елімізде күнкөріс деңгейінен төмен табыспен өмір сүріп жатқан 130 мыңнан астам отбасы тіркелген. Бұл азаматтар негізгі азық-түлік қажеттілігін де қамтамасыз ете алмай отыр.
Бұл туралы Finprom.kz жазды.
Ресми деректерге сәйкес, жыл басынан бері табысы азық-түлік себетінің құнын да жаппайтын 3 мыңнан астам отбасы анықталған. Бұл көрсеткіш өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 14,5%-ға артық. Мұндай отбасылардағы адам саны 16,4 мыңға жетіп, бір жылда 7,7%-ға көбейген.
Азық-түлік себеті – адамның күн көруіне қажет ең төменгі өнімдер жиынтығы. Бұл шектен төмен табыс – аса ауыр кедейліктің белгісі.
Кедейлік бойынша алдыңғы қатардағы өңірлер:
- Қарағанды облысы – 898 отбасы, 6,3 мың адам;
- Шымкент қаласы – 752 отбасы, 3 мың адам;
- Жетісу облысы – 469 отбасы, 2,3 мың адам.
Сонымен қатар, мұндай жағдайлар Ақмола, Абай және Ұлытау облыстарында да тіркелген.
Жалпы алғанда, табысы ең төменгі күнкөріс деңгейінен аз отбасылардың саны – 160,4 мың. Бұл өткен жылмен салыстырғанда 0,1%-ға аз. Ал осы отбасыларда өмір сүріп жатқан азаматтар саны 924,4 мың – бір жыл ішінде 0,4%-ға төмендеген.
Табысы төмен отбасылар ең көп шоғырланған өңірлер:
- Түркістан облысы – 21,9 мың отбасы (+6,8%);
- Алматы қаласы – 17,1 мың;
- Жамбыл облысы – 10,6 мың.
Көпбалалы отбасылар – осал әлеуметтік топ
Бес және одан да көп мүшесі бар отбасылар ең әлсіз топ саналады. Күнкөріс деңгейінен төмен жағдайда өмір сүріп жатқан 788,1 мың адам дәл осы санатта. Ал азық-түлік себетін қамти алмай отырған 11,6 мың азамат та көпбалалы отбасылардан шыққан.
Халықаралық бағалау мен нақты ахуалдың айырмашылығы
Our World in Data зерттеуіне сай, Қазақстан күніне 2,15 доллардан аз табыс табатын азаматтар үлесі бойынша әлемдегі шектен тыс кедейлігі ең төмен елдердің қатарына кіреді (бар болғаны 0,02%). Алайда бұл ресми көрсеткіштер елдегі көлеңкелі экономика, азық-түлік инфляциясы мен әлеуметтік көмектің тиімділігін ескермейді.
Мамандардың пайымынша, азық-түлікке жетпейтін табыспен өмір сүретін отбасылар санының артуы – терең әлеуметтік мәселенің айғағы. Бұл мемлекет тарапынан атаулы көмек құралдарын қайта қарау қажеттігін көрсетеді, әсіресе көпбалалы және әлеуметтік тіркеуде жоқ мұқтаж отбасыларға қатысты.
